Orta Vadeli Program’dan (OVP) 2024-2026 yıllarına ilişkin yapılan derlemeye göre, Rusya-Ukrayna savaşı sonrasında Rusya’ya uygulanan yaptırımlar geçen yıl emtia fiyatlarının yükselmesine neden olurken, Türkiye’nin enerji ithalatı da 96,5 milyar dolar ile tarihi seviyelere yükseldi. dolar. . Bu gelişmede emtia fiyatlarındaki düşüş eğiliminin ardından enerji ithalatının azalması etkili oldu.
Bu yıl Avrupa’da gaz stoklarının artması ve Çin’de talebin beklentilerin altında zayıf seyretmesi nedeniyle enerji fiyatları geçen yıla göre önemli ölçüde düştü. Türkiye’nin elektrik ithalatı Ocak-Temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26,2 azalarak 41 milyar dolara ulaştı. Buna paralel olarak elektrik ithalatının da geçen yıla göre yüzde 26,4 azalarak 71 milyar dolara düşeceği, 2024’te 77,3 milyar dolara, 2025’te ise 76,3 milyar dolara ulaşacağı iddia ediliyor.
Geçen yıl varil başına 100,8 dolar olan Brent tipi ham petrolün yıllık ortalama fiyatının 2023 yılında 82,3 dolar, 2024 yılında 86,7 dolar, 2025 yılında ise 85,9 dolar olması bekleniyor.
Enerjide dışa bağımlılık azalacak
Programda enerjide dışa bağımlılığın azaltılmasına yönelik hedefler de yer aldı. Buna göre petrol ve doğalgaz arama ve üretim faaliyetleri hızlandırılacak. TPAO’nun güç alanında farklı iştiraklerle faaliyet gösterdiği yurt dışındaki üretim alanları ve potansiyeli olan alanlar değerlendirilecek.
Doğal gaz depolama tesislerinin depolama ve yenileme kapasiteleri artırılacaktır. Sakarya gazını girdi olarak üretecek tesis kurularak yerli doğalgazın katma değeri artırılacak.
Nükleer santral elektrik enerjisi üretim portföyüne dahil edilecek
Nükleer teknoloji alanında yerli ve yenilikçi uygulamaların geliştirilmesine yönelik Ar-Ge çalışmaları desteklenecek, ilave nükleer santral kapasitesi yaratılmasına yönelik küçük modüler reaktör teknolojisine yönelik girişimler hızlandırılacaktır.
Program döneminde yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi artırılacak ve nükleer santraller elektrik üretimi portföyüne dahil edilecek.
Mevcut ve yeni kurulacak serbest bölgeler ile organize sanayi bölgelerinde yenilenebilir enerji kullanımının yaygınlaştırılmasına, yeşil ve döngüsel ekonomiye katkılarının artırılmasına yönelik düzenlemeler getirilecek.
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı modeliyle projeler geliştirilmeye devam edilecek ve yerli ürün kullanma kuralı yer alacak.
Yeni Enerji Verimliliği Strateji Belgesi ve 2. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı uygulamaya konulacaktır.
Sürdürülebilir madencilik politikaları yaygınlaştırılacak
Öte yandan maden kaynaklarının uluslararası standartlara uygun olarak aranarak ekonomiye kazandırılması, arama ve üretimde sürdürülebilir madencilik politikalarının yaygınlaştırılması sağlanacaktır. Bu kapsamda sorumlu madencilik ilkeleri çerçevesinde belirlenen stratejik ve kritik madenlerin arama, üretim ve zenginleştirme faaliyetleri artırılacaktır.
Maden arama faaliyetleri mevzuatta kamu yararına faaliyet olarak tanımlanacak, madenlerin işletilmesinin türlerine, niteliklerine ve sürdürülebilirlik unsurlarına göre detaylı bir şekilde ele alındığı, yatırım garantisini artıracak yeni bir temel düzenleme hazırlanacak.
Yerli kömür ve saf kömür teknolojilerinin geliştirilmesine ve ekonomik değeri yüksek ürünlerin elde edilmesine yönelik Ar-Ge faaliyetlerine devam edilecektir.
Yerli elektrikli araçların kullanımı desteklenecek
OVP’de elektrikli araçların temel unsurları da yer aldı. Buna göre elektrikli araçların yaygınlaştırılması amacıyla şarj istasyonu ağı geliştirilecek ve özellikle yerli elektrikli araçların kullanımı desteklenecek.
Yüksek enerji yoğun batarya teknolojileri, bağlantılı araçlar, tam otonom (sürücüsüz) mobilite sistemleri ve çapraz raylı sistemler gibi yeni nesil güç ve ulaşım sistemlerine yönelik teknolojik yetenekler ve yatırımlar artırılacaktır.
Maliyet zincirinde yer alan yarı iletkenler, elektrikli araçlar, bataryalar ve kritik teknoloji ürünlerine yatırımlar teşvik edilecek.
